TIÊU CHUẨN DẦU NHỚT API LÀ GÌ?
Các bạn sẽ thường thấy trên bao bì của mỗi chai dầu nhớt xe ô tô hoặc xe thương mại đều có 1 ký hiệu hình tròn API đi kèm với các ký tự như SN, SM, SL hoặc CK, CI, CF (trong thực tế, các cấp độ CK-4 là nâng cấp bổ sung thêm hiệu suất cho tính năng gốc CK). Vậy thì các ký hiệu đó có ý nghĩa gì? Các tiêu chuẩn API có quan trọng không? Hãy cùng nhau tìm hiểu qua bài phân tích dưới đây.
I – API là gì?
API chính là chữ viết tắt của American Petroleum Institute – Viện Hóa Dầu Mỹ. Đây là hiệp hội thương mại lớn nhất của Mỹ trong ngành công nghiệp dầu khí. API là đại diện cho khoảng 650 tập đoàn trong ngành sản xuất, sàng lọc, phân phối, và các lĩnh vực liên quan của ngành dầu khí.
Được thành lập vào năm 1919, API có chức năng:
- Thiết lập và chứng nhận các tiêu chuẩn cho dầu nhớt.
- Nghiên cứu liên quan đến nhiều khía cạnh của ngành công nghiệp dầu khí.
- Hỗ trợ ngành công nghiệp dầu mỏ và khí đốt tự nhiên của Hoa Kỳ ngày càng vững mạnh.
- Hỗ trợ nghiên cứu các tác động về kinh tế, độc tính và môi trường.
II – Tiêu chuẩn dầu nhớt API có ý nghĩa gì?
Chứng chỉ API dành cho dầu nhớt động cơ xe là các chứng nhận của hiệp hội dầu khí Hoa Kỳ xác thực cho một loại dầu động cơ đáp ứng được các tiêu chuẩn chất lượng và hiệu suất theo yêu cầu của các nhà sản xuất thiết bị nguồn (Original Equipment Manufacturers – OEMs). Ví dụ các OEMs như: Mercesdes-Benz, Audi, BMW, Porsche, Man, Volvo, Detroit, Cummins, …
API chia theo cấp độ để phân loại chất lượng của nhớt động cơ xăng và diesel. Tiêu chuẩn API được áp dụng rộng rãi ở Mỹ và trên thế giới từ những năm 60 của thế kỷ trước. Để đáp ứng yêu cầu bôi trơn của các động cơ thế hệ mới, cứ 4-5 năm lại có một cấp API mới ra đời.
Những đánh giá này bao gồm cả tính chất hóa học và tính chất vật lý. Dựa trên các phương pháp thử nghiệm so sánh như: định lượng độ lắng cặn của động cơ (Quantify engine sludge), sự oxy hóa (Oxidation), sự hao mòn các các bộ phận (Component wear), mức tiêu thụ dầu (Oil consumption), cặn pít-tông (Piston Deposits), và khả năng tiết kiệm nhiên liệu (Fuel Economy).
III – Phân loại API?
API phân loại dầu nhớt bằng các sử dụng 02 ký tự: “S” – viết tắt của hệ thống đánh lửa bằng tia lửa “Spark Ignition” cho động cơ máy xăng (Ví dụ: xe gia đình, xe tải nhẹ). Loại API “C” là viết tắt của hệ thống đánh lửa nén “Compression Ignition” cho động cơ máy dầu diesel (Ví dụ: xe tải nặng, xe khách, xe đầu kéo).
Cả 2 ký tự này sẽ đi kèm với một ký tự khác để chỉ ra thế hệ công nghệ sản xuất dầu nhớt động cơ. Ví dụ: công nghệ dầu nhớt SA: là loại dầu nhớt được sản xuất đáp ứng tiêu chuẩn của các loại động cơ xăng sản xuất năm 1930. Trong khi, hiện nay công nghệ dầu nhớt động cơ xăng mới nhất là SP.
Tiêu chuẩn dầu nhớt động cơ xăng
Lưu ý: Những loại dầu nhớt có công nghệ cao hơn thì có thể sử dụng được cho các thế hệ động cơ thấp hơn. Ví dụ: loại dầu động cơ SN có thể được dùng cho các loại động cơ yêu cầu dầu nhớt SM, SL, hoặc SJ.
Tương tự, loại dầu nhớt cho động cơ diesel bắt đầu từ CA, CB và mới nhất là CF-4, CI-4, CK-4.
Công nghệ dầu nhớt cho động cơ máy dầu diesel
Nhờ có đánh giá API, mà chúng ta có thể biết được là loại công nghệ sản xuất dầu nào còn phù hợp để sử dụng và loại nào không phù hợp cho động cơ xe của bạn. Hình bên dưới sẽ chỉ ra cho bạn các thế hệ công nghệ dầu động cơ tương ứng với công nghệ sản xuất động cơ.
IV – Bảng danh sách các công nghệ dầu nhớt được cho phép sử dụng bởi API
Hình ảnh dưới đây là bảng tiêu chuẩn chất lượng tối thiểu yêu cầu cho các loại động cơ xe hiện đại. Hãy tìm hiểu hướng dẫn sử dụng (manual) của chiếc xe của bạn. Để chắc chắn rằng không sử dụng loại dầu nhớt có tiêu chuẩn cũ hơn cho chiếc xe của bạn.
Theo trang chủ của Viện Nghiên Cứu Hóa Dầu Mỹ:
1) Dầu Nhớt Động Cơ Xăng:
Tính đến 2022, tiêu chuẩn API SP tiêu chuẩn mới nhất cho dầu nhớt động cơ xăng. API SP được giới thiệu vào tháng 5 năm 2020, được thiết kế để cung cấp khả năng bảo vệ chống lại hiện tượng đánh lửa sớm ở tốc độ thấp (LSPI), bảo vệ chống mài mòn xích định thời, cải thiện khả năng chống bám cặn ở nhiệt độ cao cho pít-tông và bộ tăng áp, đồng thời kiểm soát cặn dầu và cặn dầu nghiêm ngặt hơn.
2) Dầu Nhớt Động Cơ Diesel
Theo API, hiện nay, các cấp độ công nghệ dầu nhớt phù hợp với các thế hệ động cơ diesel mới chỉ từ CH-4, CI-4, CJ-4 và CK-4. Còn các chuẩn như CF, CF-4, CG-4 thì chỉ phù hợp với các loại động cơ sản xuất trước 2009.
Còn từ CG trở về trước đã không còn được sử dụng nữa cho các loại động cơ sản xuất sau 2009.